diastase

Tijdens de zwangerschap wijken je buikspieren om ruimte te maken voor je groeiende baby. Het uiteenwijken van de rechte buikspieren (rectus abdominis) op de middellijn van de bindweefsel-peesplaat (linea alba) die de rechte buikspieren met elkaar verbindt, noem je een diastase. De peesplaat loopt van de onderkant van het borstbeen naar de bovenkant van het schaambot en is normaal gesproken ongeveer één cm breed. een diastase kan van beneden tot boven voorkomen. 

De rechte buikspieren vormen samen met de andere buikspieren een onderdeel van de core. De core is het centrum van je lichaam van waaruit alle bewegingen mogelijk worden gemaakt. De core bestaat uit:

• Het diafragma, belangrijk bij de ademhaling
• De buikspieren
• De rugspieren
• De bekkenbodem

Deze spieren vormen als het ware het 'korset' van je lichaam en beschermen je inwendige organen en wervelkolom. Daarnaast stabiliseren ze het lichaam, daardoor heb je meer controle over je lichaamsbewegingen. Een sterke core zorgt dat je flexibel en stabiel bent, hierdoor heb je ook minder kans op blessures. De spieren in de core worden bij de meeste lichamelijke activiteiten gebruikt, zowel in het dagelijkse leven als tijdens een workout. Bij veel oefeningen tijdens een workout gebruik je je spieren als stabilisator, zoals bijvoorbeeld bij het uitvoeren van een plank, maar ook bij het optillen van je kind of boodschappentas. Als je een diastase hebt, werkt je core dus niet optimaal.

Als je pas bevallen bent, is er vaak nog sprake van een diastase. Niet alleen is er dan nog extra ruimte tussen de rechte buikspieren, ook merk je dan vaak dat de spieren van de core niet goed met elkaar samenwerken.  Hierdoor kan je overbelasting krijgen van bepaalde spiergroepen en dit kan leiden tot lage rugklachten, bekkenklachten en obstipatie. Het kan tot wel zes maanden duren voordat de core weer optimaal functioneert. Mocht de samenwerking van de spieren in de core en het herstel van het diafragma niet vanzelf gaan of ontstaan er klachten, dan is het goed om naar een gespecialiseerd bekkenfysiotherapeut te gaan. 

een diastase tijdens de zwangerschap in het derde trimester is volledig normaal.  Er zijn echter een aantal factoren die de kans op een ruime diastase vergroten, waardoor het herstel na de bevalling mogelijk langzamer gaat: 

• Zwanger worden na je 34e
• Al eerder bevallen zijn
• Keizersnede
• Langdurig verhoogde buikdruk, bijvoorbeeld door een oppervlakkig adempatroon of veel persen
• Zwanger zijn van een meerling
• Een grote baby of veel vruchtwater
• Obstipatie, persen
• Verkeerde krachttraining tijdens of na de zwangerschap waardoor er meer trekkracht op de peesplaat ontstaat

Het kan heel vervelend zijn om een diastase te hebben, je kunt namelijk last krijgen van:

• Houdings- en stabilisatieproblemen, wat de kans op rug- en bekkenklachten vergroot
• Minder makkelijk de buikdruk kunnen opvangen (bv. bij hoesten, niezen, persen, lachen, tillen) waardoor er moeilijkheden ontstaan bij het persen tijdens de bevalling 
• Minder inwendige steun van de ingewanden. Dit kan problemen veroorzaken bij het ontlasten
• Constipatie
• Bij een vergrote diastase tijdens de zwangerschap is de kans op een keizersnede groter. 

Ook cosmetisch kan er éen en ander veranderen wanneer er na de bevalling nog een diastase is. Het kan zijn dat de buik bol blijft, alsof je nog een aantal maanden zwanger bent. We noemen dit ook wel de mommy-tummy. Mocht dit bij jou het geval zijn, dan raden we je aan om naar een bekkenfysiotherapeut te gaan voor individuele oefeningen.

Een diastase verdwijnt in de meeste gevallen binnen zes maanden na de bevalling vanzelf. Na de bevalling kun je zelf maandelijks je diastase checken om de voortgang in de gaten te houden. Mocht je klachten  hebben of de voortgang stagneert, neem dan contact op met een geregistreerd bekkenfysiotherapeut. 

Zelf de diastasecheck uitvoeren

• Ga op je rug liggen met de knieën gebogen, voeten op heupbreedte en het hoofd plat op de ondergrond.
• Plaats je vingertoppen net boven je navel op de blote huid.
• Til je hoofd op, maak een onderkin en lift je schouderbladen iets van de ondergrond zodat je buikspieren zich aanspannen.
• Gebruik je vingertoppen om de peesplaat in de gehele lengte te voelen van je navel naar je borstbeen en van je navel naar je schaambeen.
• Voel de afstand tussen de linker en de rechter buikspier en de diepte en spanning van de peesplaat.

De afstand tussen de twee rechte buikspieren is niet het belangrijkste, het is veel belangrijker dat alle buikspieren en de gehele core uiteindelijk weer goed met elkaar kunnen samenwerken voor goede houding en beweging. Deze test is dus puur een indicatie, het kan voorkomen dat er wel weer een volledige functie en samenwerking in de core is, terwijl de ruimte tussen beide buikspieren nog bestaat. Zolang er geen klachten zijn, is dat niet erg.